मुगु, बैशाख २२”सुशासन र रोजगारी, समाजवादको तयारी” भन्ने मूल नारासहित नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (एकीकृत समाजवादी) मुगु जिल्ला कमिटीले सोमबार सोरु गाउँपालिकालाई ३१ बुँदे माग पत्र बुझाएको छ। गाउँपालिका अध्यक्ष धर्म बहादुर शाहीलाई जिल्ला अध्यक्ष बल्लाम साहानी र उपसचिव बास्तोला शाहीसहितको टोलीले माग पत्र बुझाएको हो।
माग पत्रमा मुगुजस्ता दुर्गम जिल्लामा राज्यका आधारभूत सेवा अझै पनि जनताको जीवनमा पुग्न नसकेको उल्लेख छ। जल, जमिन, जङ्गल, जडिबुटी, जलस्रोत, शिक्षा, स्वास्थ्य, कृषि, पूर्वाधार, रोजगार, लैङ्गिक समानता, विपद् व्यवस्थापन, जातीय न्यायलगायत विषयमा विस्तृत माग प्रस्तुत गरिएको छ।
“हामी दोष देखाउन होइन, समाधानको बाटो देखाउन आएका हौँ,” माग पत्र बुझाउँदै एक स्थानीय नेताले भने, “राजनीति अब जनताको पक्षमा परिणाम दिनुपर्छ। हामी नारा होइन, नतिजा खोजिरहेका छौँ।”
माग पत्रमा संविधानले सुनिश्चित गरेका शिक्षा, स्वास्थ्य, खाद्य, आवास, रोजगारी, समावेशी प्रतिनिधित्व जस्ता मौलिक अधिकार व्यवहारमै लागू नभएको भन्दै स्थानीय सरकारलाई त्यसको कार्यान्वयन सुनिश्चित गर्न आग्रह गरिएको छ।
विशेषत: जलवायु परिवर्तन र विपद्का असर न्यूनीकरणमा जोड दिइएको माग पत्रमा बाढी, सुख्खा, पहिरो, चट्याङ, हिउँ, चिसोजस्ता उच्च हिमाली प्राकृतिक चुनौतीहरूको सामना गर्न पूर्वतयारी र प्रतिकार्य योजना आवश्यक रहेको उल्लेख छ।
“विपद् आउँछ, उद्धार ढिलो हुन्छ, राहत टाढा पुग्दैन,” माग पत्रमा लेखिएको छ, “अब हामी पूर्वतयारीमै बल दिनुपर्छ, जनजीवन र भविष्य जोगाउन।”
साना किसान, गरिब, दलित, महिलाहरूको जीवनस्तर उकास्न कृषिमा यान्त्रीकरण, जैविक प्रविधिको प्रवर्द्धन, गोठ सुधार, कृषि उद्योगको विकास, जडिबुटी संरक्षण तथा प्रशोधन, विद्युत् उत्पादन र वितरण, व्यवसायिक तालिम र सीप कार्यक्रम जस्ता प्रस्तावहरू समेटिएका छन्।
एकीकृत समाजवादी पार्टीको भनाइ छ, “विकास योजनामा अब जनताको प्रत्यक्ष सहभागिता अनिवार्य हुनुपर्छ। समुदाय नै योजना बनाउने, सरकार कार्यान्वयन गर्ने मोडेल लागू गर्नुपर्छ।”
माग पत्रमा दलित, महिला, जनजाति, अल्पसंख्यक, मुस्लिम र अपांगता भएका नागरिकहरूको समान अधिकार सुनिश्चित गर्न विशेष नीतिगत व्यवस्था आवश्यक रहेको उल्लेख गरिएको छ। बालबालिका र अपांगता भएका व्यक्तिका हक, महिला हिंसा अन्त्य, सामाजिक सुरक्षाको विस्तार र आधारभूत सेवा निःशुल्क उपलब्ध गराउने माग राखिएको छ।
“हामी अझै पनि शिक्षाबाट टाढा छौँ, उपचार महँगो छ, जागिर सपना जस्तै भएको छ,” एक सहभागी महिला नेताले भनिन्, “अब पनि नसुने राज्यले कहिले सुन्छ हामीलाई?”
मुगुमा जलस्रोत, जडिबुटी, पर्यटन र ऊर्जामा आधारित दीर्घकालीन सम्भावनाहरूको वैज्ञानिक अध्ययन र योजनाबद्ध उपयोगमार्फत समृद्धिको बाटो खोल्न सकिने विश्वास पार्टीले व्यक्त गरेको छ।
सोरु गाउँपालिका अध्यक्ष धर्म बहादुर शाहीले माग पत्रको अध्ययन गरी नीतिगत र बजेटीय रूपमा यथासम्भव समेट्ने प्रतिबद्धता व्यक्त गरेका छन्।
“माग पत्र एक चेतावनी होइन, एक अवसर हो,” अध्यक्ष साहानीले भने, “जनताको सपना कागजमा सीमित नहोस्, अब व्यवहारमा उतार्नुपर्छ।”